Poem610

Poem610

چو ماهوي دل را برآورد گرد

بدانـسـت کو نيسـت جز يزدگرد

بدو گفـت بشـتاب زين انجمـن

هـم اکنون جدا کن سرش را ز تن

و گرنـه هـم اکنون بـبرم سرت

نـمانـم کـسي زنده از گوهرت

شـنيدند ازو اين سخن مـهـتران

بزرگان بيدار و کـنداوران

همـه انجمن گشت ازو پر ز خشم

زبان پر ز گفـتار و پر آب چـشـم

بـکي موبدي بود را دوي نام

بـه جان و خرد برنـهادي لـگام

بـه ماهوي گفت اي بد انديش مرد

چرا ديو چـشـم تو را تيره کرد

چـنان دان که شاهي و پيغمـبري

دو گوهر بود در يک انـگـشـتري

ازين دو يکي را همي‌بـشـکـني

روان و خرد را بـه پا افـگـني

نـگر تا چـه گويي بـپرهيز ازين

مـشو بد گـمان با جـهان آفرين

نـخـسـتين ازو بر تو آيد گزند

بـه فرزند ماني يکي کشتـمـند

کـه بارش کبسـت آيد وبرگ خون

بـه زودي سرخويش بيني نـگون

هـمي دين يزدان شود زو تـباه

هـمان برتو نفرين کـند تاج و گاه

برهـنـه شود درجـهان زشت تو

پـسر بدرود بي‌گـمان کشـت تو

يکي دين‌وري بود يزدان پرسـت

کـه هرگز نبردي به بد کار دسـت

کـه هرمزد خراد بدنام او

بدين اندرون بود آرام او

بـه ماهوي گفت اي ستمگاره مرد

چـنين از ره پاک يزدان مـگرد

هـمي تيره بينـم دل و هوش تو

هـمي خار بينـم در آغوش تو

تـنومـند و بي‌مـغز و جان نزار

هـمي دود ز آتش کني خواسـتار

تو را زين جهان سرزنـش بينـم آز

بـبر گشـتـنـت گرم و رنج گداز

کـنون زندگانيت ناخوش بود

چو رفـتي نشستت در آتـش بود

نشست او و شهر وي بر پاي خاست

به ماهوي گفت اين دليري چراست

شـهـنـشاه را کارزار آمدي

ز خان و ز فـغـفور يار آمدي

ازين تخمـه بي‌کس بسي يافتـند

کـه هرگز بکشتنـش نشتافتـند

توگر بـنده‌اي خون شاهان مريز

کـه نـفرين بود بر تو تا رستـخيز

بگفـت اين و بنشست گريان به درد

پر از خون دل و مژه پر آب زرد

چو بنشست گريان بشد مـهرنوش

پر از درد با نالـه و با خروش

بـه ماهوي گـفـت اي بد بد نژاد

کـه نـه راي فرجام داني نـه داد

ز خون کيان شرم دارد نـهـنـگ

اگر کـشـتـه بيند ندرد پلـنـگ

ايا بـتر از دد به مـهر و بـه خوي

هـمي گاه شاه آيدت آرزوي

چو بر دست ضحاک جم کشتـه شد

چـه مايه سپهر از برش گشته شد

چو ضـحاک بـگرفـت روي زمين

پديد آمد اندر جـهان آبـتين

بزاد آفريدون فرخ نژاد

جـهان را يکي ديگر آمد نـهاد

شـنيدي کـه ضـحاک بيدادگر

چـه آورد از آن خويشتن را بـه سر

برو سال بـگذشـت ما نا هزار

بـه فرجام کار آمدش خواسـتار

و ديگر کـه تور آن سرافراز مرد

کـجا آز ايران و را رنـجـه کرد

هـمان ايرج پاک دين رابکـشـت

برو گردش آسـمان شد درشـت

مـنوچـهر زان تخـمـه آمد پديد

شد آن بـند بد را سراسر کـليد

سـه ديگر سياوش ز تـخـم کيان

کـمر بـسـت بي‌آرزو در ميان

بـه گـفـتار گرسيوز افراسياب

بـبرد از روان و خرد شرم و آب

جـهاندار کيخـسرو از پشت اوي

بيامد جـهان کرد پرگـفـت و گوي

نيا را بـه خـنـجر بـه دونيم کرد

سرکينـه جويان پر از بيم کرد

چـهارم سخـن کين ارجاسپ بود

کـه ريزنده خون لـهراسـپ بود

چو اسـفـنديار اندر آمد به جنـگ

ز کينـه ندادش زماني درنـگ

بـه پنجـم سخن کين هرمزد شاه

چو پرويز را گشن شد دسـتـگاه

بـه بـندوي و گستهم کرد آنچ کرد

نيا سايد اين چرخ گردان ز گرد

چو دستش شد او جان ايشان ببرد

در کينـه را خوار نـتوان شـمرد

تو را زود ياد آيد اين روزگار

بـه پيچي ز انديشـه نابـکار

توزين هرچ کاري پـسر بدرود

زمانـه زماني هـمي‌نـغـنود

بـه پرهيز زين گـنـج آراسـتـه

وزين مردري تاج و اين خواسـتـه

هـمي سر به پيچي به فرمان ديو

بـبري هـمي راه گيهان خديو

بـه چيزي کـه برتو نزيبد هـمي

نداني کـه ديوت فريبد هـمي

بـه آتـش نـهال دلـت را مسوز

مـکـن تيره اين تاج گيتي فروز

سـپاه پراگـنده راگرد کـن

وزين سان که گفتي مگردان سخن

ازي در بـه پوزش برشاه رو

چو بيني ورا بـندگي ساز نو

وزان جايگـه جنـگ لشکر بـسيچ

ز راي و ز پوزش مياساي هيچ

کزين بدنـشان دو گيتي شوي

چو گفـتار دانـندگان نـشـنوي

چو کاري کـه امروز بايدت کرد

بـه فردا رسد زو برآرند گرد

هـمي يزدگرد شـهـنـشاه را

بـتر خواهي ازترک بدخواه را

کـه در جنگ شيرسـت برگاه شاه

درخـشان بـه کردار تابـنده ماه

يکي يادگاري ز ساسانيان

کـه چون او نبـندد کـمر بر ميان

پدر بر پدر داد و دانـش‌پذير

ز نوشين روان شاه تا اردشير

بود اردشيرش بـهـشـتـم پدر

جـهاندار ساسان با داد و فر

کـه يزدانـش تاج کيان برنـهاد

هـمـه شـهريارانـش فرخ نژاد

چو تو بود مهتر به کـشور بـسي

نـکرد اينچـنين راي هرگز کسي

چو بـهرام چو بين کـه سيصد هزار

عـناندار و بر گـسـتوان ور سوار

بـه يک تير او پشت برگاشـتـند

بدو دشـت پيکار بـگذاشـتـند

چواز راي شاهان سرش سير گشت

سر دولـت روشنـش زير گشـت

فرآيين کـه تخت بزرگي بجسـت

نـبودش سزادسـت بد را بشست

بران گونه برکشتـه شد زار و خوار

گزافـه بـپرداز زين روزگار

بـترس از خداي جـهان آفرين

کـه تخـت آفريدست و تاج و نگين

تـن خويش بر خيره رسوا مـکـن

کـه بر تو سر آرند زود اين سخـن

هر آنکـس که با تو نگويد درسـت

چـنان دان که او دشمن جان تست

تو بيماري اکنون و ما چون پزشـک

پزشک خروشان به خونين سرشک

تو از بـنده بـندگان کـمـتري

بـه انديشـه دل مکـن مهـتري

هـمي کينـه با پاک يزدان نـهي

ز راه خرد جوي تـخـت مـهي

شـبان زاده را دل پر از تخـت بود

ورا پـند آن موبدان سـخـت بود

چـنين بود تابود و اين تازه نيسـت

کـه کار زمانـه برانداره نيسـت

يکي رابرآرد بـه چرخ بـلـند

يکي را کـند خوار و زار و نژند

نـه پيوند با آن نـه با اينـش کين

کـه دانـسـت راز جـهان آفرين

هـمـه موبدان تا جهان شد سياه

بر آيين خورشيد بنـشـسـت ماه

بـه گفتـند زين گونه با کينه جوي

نـبد سوي يک موي زان گفت وگوي

چوشـب تيره شد گفـت با موبدان

شـمارا بـبايد شد اي بـخردان

مـن امشـب بگردانم اين با پسر

زهر گونـه‌يي دانـش آرم بـبر

ز لشـگر بـخوانيم داننده بيسـت

بدان تا بدين بر نـبايد گريسـت

برفـتـند دانـندگان از برش

بيامد يکي موبد از لـشـکرش

چو بنشسـت ماهوي با راسـتان

چـه بينيد گفـت اندرين داسـتان

اگر زنده ماند تـن يزدگرد

ز هر سو برو لـشـکر آيند گرد

برهـنـه شد اين راز من در جهان

شـنيدند يکـسر کـهان و مهان

بيايد مرا از بدش جان بـه سر

نـه تـن ماند ايدر نه بوم و نـه بر

چـنين داد پاسـخ خردمـند مرد

کـه اين خود نخستين نبايست کرد

اگر شاه ايران شود دشـمـنـت

ازو بد رسد بي‌گـمان برتـنـت

وگر خون او را بريزي بدسـت

کـه کين خواه او در جهان ايزدست

چپ و راست رنجست و اندوه و درد

نگـه کـن کـنون تا چه بايدت کرد

پـسر گفـت کاي باب فرخنده راي

چو دشمـن کني زو بـپرداز جاي

سـپاه آيد او را ز ما چين و چين

بـه ما بر شود تـنـگ روي زمين

تو اين را چـنين خردکاري مدان

چوچيره شدي کام مردان بران

گر از دامـن او درفـشي کـنـند

تو را با سـپاه از بنـه برکـنـند