Poem527

HomeIranPoetryShahnameh Ferdowsi

همي‌تاخت  خسرو  به  پيش اندرون
نـه   آب   وگيا   بود   و   نه  رهـنـمون
عـنان    را    بدان    باره    کرده   يلـه
هـمي‌راند    ناکام    تا    بـه    اهـلـه
پذيره      شدندش     بزرگان     شـهر
کـسي   را  که  از  مردمي  بود  بـهر
چو  خسرو  بـه  نزديک  ايشان رسيد
بران    شـهر    لـشـکر    فرود    آوريد
هـمان   چون   فرود   آمد  اندر  زمان
نوندي      بيامد      ز     ايران     دمان
ز  بـهرام  چوبين  يکي  نامه  داشـت
همان  نامه پوشيده در جامه داشت
نوشـتـه     سوي     مهـتري    باهله
کـه    گرلـشـکر    آيد   مکنشان   يله
سـپاه   مـن   اينک   پس  اندر  دمان
بـشـهر    تو    آيد    زمان    تا    زمان
چو    مهـتر    برانگونـه    برنامـه   ديد
هـم   اندر  زمان  پيش  خـسرو  دويد
چوخـسرو   نگـه  کرد  و  نامه  بخواند
ز   کار   جـهان   در  شگفـتي  بـماند
بـترسيد   کـه   آيد   پس   او   سـپاه
بران   نامـه   بر  تنگدل  گشـت  شاه
ازان  شهر  هم  در  زمان برنشسـت
ميان    کيي    تاخـتـن    را   ببـسـت
هـمي‌تاخـت    تا    پيش   آب   فرات
نديد     اندرو     هيچ     جاي     نـبات
شده    گرسـنـه    مرد    پير   وجوان
يکي    بيشـه    ديدند    و   آب   روان
چوخسرو  به  پيش اندرون بيشه ديد
سـپـه   را   بران   سبزه  اندر  کشيد
شده   گرسنـه   مرد  ناهاروسسـت
کـمان   را   بزه   کرد  نخچير  جسـت
نديدند       چيزي      بـجايي      دوان
درخـت    و    گيا    بود   و   آب   روان
پديد      آمد     اندر     زمان     کاروان
شـتر   بود   و  پيش  اندرون  ساروان
چو   آن   ساربان  روي  خـسرو  بديد
بدان      نامدار      آفرين      گـسـتريد
بدو  گفت  خسرو  که  نام توچيسـت
کجا  رفت  خواهي  و کام تو چيست
بدو   گفـت   مـن   قيس   بن  حارثـم
ز         آزادگان         عرب         وارثـم
ز    مـصر    آمدم    با    يکي   کاروان
برين    کاروان    بر    مـنـم    ساروان
بـه     آب     فراتسـت    بنـگاه    مـن
از   انـجا   بدين   بيشـه  بد  راه  مـن
بدو   گفـت   خسروکـه   از   خوردني
چـه   داري  هم  از  چيز  گسـتردني
کـه   ما   ماندگانيم   و  هم  گرسنـه
نـه   توشـسـت  ما  را  نه  بار  و  بنه
بدو   گفـت   تازي   که  ايدر  بايسـت
مرا  با  تو  چيز  و  تـن  جان يکيسـت
چو   بر   شاه   تازي  بگـسـترد  مـهر
بياورد     فربـه    يکي    ماده    سـهر
بکشـتـند    و    آتـش    بر   افروختند
ترو   خشـک   هيزم   همي‌سوختـند
بر    آتـش    پراگـند    چـندي   کـباب
بـخوردن     گرفـتـند     ياران    شتاب
گرفـتـند    واژ    آنـک   بد   دين   پژوه
بـخوردن      شـتابيد      ديگر      گروه
بـخوردند     بي‌نان     فراوان     کـباب
بياراسـت   هر   مهتري  جاي  خواب
زماني     بخفـتـند     و    برخاسـتـند
يکي        آفرين        نو       آراسـتـند
بدان     دادگر     کو     جـهان     آفريد
توانايي         و         ناتوان         آفريد
ازان  پس  به  ياران چنين گفت شاه
کـه  هرکس  که  او  بيش  دارد  گناه
بـه  پيش  من  آنکس  گرامي ترست
وزان   کـهـتران   نيز   نامي   ترسـت
هرآنـکـس    کـجا   بيش   دارد   بدي
بگـشـت   از   مـن   و   از  ره  بخردي
بـما    بيش    بايد    کـه    دارد   اميد
سراسر   بـه   نيکي   دهيدش   نويد
گرفـتـند        ياران        برو       آفرين
کـه  اي  پاک  دل  خـسرو  پاک  دين
بـپرسيد   زان   مرد   تازي   کـه   راه
کدامست  و  من چون شوم با سپاه
بدو   گفـت   هفتاد   فرسنـگ   بيش
شـما   را  بيابان  و  کوهسـت  پيش
چودستور  باشي  من ازگوشت و آب
بـه   راه   آورم   گر   نـسازي  شـتاب
بدو  گفت  خسرو  جزين نيسـت راي
کـه  با  توشه  باشيم  و  با  رهنماي
هيوني    بر   افـگـند   تازي   بـه   راه
بدان    تا    برد    راه    پيش    سـپاه
هـمي‌تاخـت    اندر    بيابان    و   کوه
پر   از   رنـج   و   تيمار   با   آن   گروه
يکي    کاروان    نيز    ديگر    بـه   راه
پديد    آمد    از    دور    پيش   سـپاه
يکي     مرد     بازارگان     مايه     دار
بيامد     هـم     آنـگـه    بر    شـهريار
بدو   گفـت   شاه   از  کجايي  بـگوي
کـجا  رفت  خواهي  چنين  پوي پوي
بدو     گـفـت     کز     خره     اردشير
يکي        مرد        بازارگانـم       دبير
بدو  گفـت  نامت  چه  کرد  آنـک  زاد
چـنين  داد  پاسخ  که  مهران  ستاد
ازو  توشه  جست  آن  زمان شـهريار
بدو     گـفـت    سالار    کاي    نامدار
خورش هست چندانک اندازه نيست
اگر    چـهره   بازارگان   تازه   نيسـت
بدو  گفت  خسرو  که  مهمان بـه راه
بيابي     فزوني     شود     دسـتـگاه
سر        بار       بـگـشاد       بازارگان
درمـگان     بـه     آمد     ز    دينارگان
خورش  بر  دو بنشست خود بر زمين
هـمي‌خواند     بر     شـهريار    آفرين
چونان خورده شد مرد مهمان پرست
بيامد    گرفـت    آبدسـتان    بدسـت
چو    از    دور    خراد    بر   زين   بديد
ز  جايي  کـه  بد  پيش  خـسرو دويد
ز    بازارگان    بـسـتد    آن   آب   گرم
بدن     تا     ندارد     جـهاندار     شرم
پـس   آن   مرد   بازارگان   پر  شـتاب
مي‌آورد     برسان     روشـن    گـلاب
دگر    باره    خراد    بر    زين    ز   راه
ازو  بسـتد  آن  جام  و  شد نزد شاه
پرستـش  پرستنده  را  داشت  سود
بران        برتري        برتريها        فزود
ازان   پـس   بـبازارگان   گفـت   شاه
کـه   اکـنون  سپه  را  کدامست  راه
نـشـسـت    تو    در    خره    اردشير
کـجا   باشد   اي   مرد   مـهـمان‌پذير
بدو   گـفـت  کاي  شاه  با  داد  وراي
ز     بازارگانان     مـنـم     پاک     راي
نـشانـش   يکايک   به  خسرو  بگفت
هـمـه    رازها    برگـشاد   از   نهفت
بـفرمود      تا      نام     برنا     و     ده
نويسد            نويسـنده           روزبـه
بـبازارگان      گـفـت      پدرود     باش
خرد  را  بـه  دل  تار  و  هـم پود باش