Poem499

HomeIranPoetryShahnameh Ferdowsi

اگر    شاه    ديدي   وگر   زيردسـت
وگر     پاکدل     مرد     يزدان‌پرسـت
چـنان  دان  که چاره نباشد ز جفت
ز  پوشيدن  و  خورد  و  جاي نهفـت
اگر      پارسا     باشد     و     راي‌زن
يکي    گـنـج    باشد    براگـنده   زن
بويژه    کـه   باشد   بـه   بالا   بـلـند
فروهشتـه   تا  پاي  مشکين  کمند
خردمند  و  هشيار  و با راي و شرم
سخـن  گفتنش  خوب  و  آواي  نرم
برين  سان  زني داشت پرمايه شاه
بـه   بالاي   سرو   و  بـه  ديدار  ماه
بدين    مـسيحا    بد    اين   ماه‌روي
ز  ديدار  او  شهر  پر  گـفـت  و گوي
يکي  کودک  آمدش  خورشيد  چـهر
ز     ناهيد     تابـنده‌تر    بر    سـپـهر
ورا       نامور      خواندي      نوش‌زاد
نـجـسـتي   ز   ناز   از   برش  تندباد
بـباليد      برسان     سرو     سـهي
هـنرمـند    و    زيباي   شاهنشهي
چو  دوزخ  بدانست  و  راه  بهـشـت
عزيز   و   مسيح   و   ره  زردهـشـت
نيامد  همي‌زند  و  استش  درسـت
دو   رخ   را   باب  مسيحا  بشـسـت
ز    دين    پدر   کيش   مادر   گرفـت
زمانـه    بدو   مانده   اندر   شگـفـت
چـنان   تنـگدل   گشته   زو  شهريار
کـه   از   گـل  نيامد  جز  از  خار  بار
در     کاخ    و    فرخـنده    ايوان    او
بـبـسـتـند     و    کردند    زندان    او
نشستنگهـش    جـند    شاپور   بود
از     ايران     وز    باخـتر    دور    بود
بـسي   بستـه   و   پر  گزندان  بدند
برين   بـهره   با   او   بـه  زندان  بدند
بدان  گـه  کـه  باز  آمد  از  روم شاه
بـناليد    زان   جنبـش   و   رنـج   راه
چنان شد ز سستي که از تن بماند
ز      ناتـندرسـتي     باردن     بـماند
کـسي   برد   زي   نوش‌زاد   آگـهي
کـه   تيره  شد  آن  فر  شاهنشهي
جـهاني    پر    آشوب   گردد   کـنون
بيارند   هر   سو   بـه   بد  رهـنـمون
جـهاندار     بيدار     کـسري     بـمرد
زمان   و   زمين   ديگري   را   سـپرد
ز    مرگ   پدر   شاد   شد   نوش‌زاد
کـه   هرگز   ورا   نام   نوشين  مـباد
برين   داسـتان   زد   يکي   مرد  پير
کـه  گر  شادي  از مرگ هرگز ممير
پـسر     کو     ز     راه    پدر    بـگذرد
ستـم‌کاره   خوانيمـش   ار   بي‌خرد
اگر   بيخ  حنظل  بود  تر  و  خـشـک
نـشايد   کـه  بار  آورد  شاخ  مشک
چرا  گشت بايد همي زان سرشت
کـه    پاليزبانـش    ز    اول   بکشـت
اگر   ميل  يابد  هـمي  سوي  خاک
بـبرد   ز   خورشيد   وز   باد  و  خاک
نـه   زو   بار  بايد  کـه  يابد  نـه  برگ
ز   خاکـش   بود   زندگاني   و  مرگ
يکي   داسـتان   کردم   از   نوش‌زاد
نگـه   کـن   مگر  سر  نپيچي  ز  داد
اگر   چرخ   را   کوش   صدري   بدي
هـمانا   کـه  صدريش  کسري  بدي
پـسر   سر   چرا   پيچد  از  راه  اوي
نشسـت   کـه   جويد   ابر  گاه  اوي
ز  من بشنو اين داستان سر به سر
بـگويم    تو   را   اي   پـسر   در   بدر
چو     گفـتار     دهـقان    بياراستـم
بدين  خويشتن  را  نشان  خواستـم
کـه   ماند   ز   مـن  يادگاري  چـنين
بدان      آفرين     کو     کـند     آفرين
پـس  از  مرگ  بر  من  که  گوينده‌ام
بدين       نام       جاويد      جوينده‌ام
***