Poem232

HomeIranPoetryShahnameh Ferdowsi

سرانـجام   گشتاسپ   بنمود  پشت
بدانگـه   کـه   شد  روزگارش  درشت
پـس   اندر   دو  منزل  همي  تاختـند
مر   او   را   گرفتن  همي  ساخـتـند
يکي     کوه     پيش     آمدش    پرگيا
بدو     اندرون    چـشـمـه    و    آسيا
کـه   بر   گرد   آن   کوه   يک  راه  بود
وزان    راه    گـشـتاسـپ    آگاه   بود
جـهاندار  گشتاسپ  و  يکسر  سپاه
سوي     کوه     رفـتـند     ز    آوردگاه
چو  ارجاسپ  با  لشکر  آنـجا  رسيد
بـگرديد    و    بر    کوه    راهي    نديد
گرفـتـند     گرداندرش     چار    سوي
چو    بيچاره    شد   شاه   آزاده‌خوي
ازان     کوهـسار    آتـش    افروختـند
بدان    خاره   بر   خار   مي‌سوخـتـند
هـمي   کشـت   هر   مهتري  بارگي
نـهاند        دلـها       بـه       بيچارگي
چو   لشکر  چنان  گردشان  برگرفـت
کي خوش منش دست بر سر گرفت
جـهانديده  جاماسپ  را  پيش  خواند
ز    اخـتر    فراوان    سـخـنـها    براند
بدو    گـفـت    کز    گردش   آسـمان
بـگوي   آنـچ   داني   و  پنهان  مـمان
کـه   باشد   بدين   بد  مرا  دسـتـگير
بـبايدت      گفـتـن      هـمـه     ناگزير
چو  بشنيد  جاماسپ بر پاي خاست
بدو  گفت  کاي  خسرو داد و راسـت
اگر     شاه    گفـتار    مـن    بـشـنود
بدين      گردش      اخـتران      بـگرود
بـگويم    بدو    هرچ    دانـم   درسـت
ز  من  راستي  جوي شاها نخسـت
بدو   گفـت   شاه   آنچ  داني  بـگوي
که  هم  راست گويي و هم راه‌جوي
بدو   گفت   جاماسپ  کاي  شـهريار
سخـن  بشنو  از  من  يکي  هوشيار
تو    داني   کـه   فرزندت   اسـفـنديار
هـمي   بـند   سايد   بـه   بد   روزگار
اگر   شاه   بـگـشايد   او   را   ز   بـند
نـماند      برين      کوهـسار      بـلـند
بدو گفت گشتاسپ کاي راست‌گوي
بـجز    راسـتي   نيست   ايچ   آرزوي
به  جاماسپ  گفت  اي خردمند مرد
مرا   بود   ازان   کار   دل   پر   ز   درد
کـه    اورا    ببسـتـم    بران   بزمـگاه
بـه    گـفـتار   بدخواه   و   او   بيگـناه
همانـگاه   مـن   زان  پشيمان  شدم
دلـم  خسته  بد  سوي  درمان شدم
گر    او    را    بـبينـم    برين   رزمـگاه
بدو  بخشم  اين  تاج  و  تخت و کـلاه
کـه   يارد   شدن   پيش  آن  ارجمـند
رهاند    مران    بيگـنـه    را    ز    بـند
بدو   گفت   جاماسپ  کاي  شـهريار
منم  رفتني کاين سخن نيست خوار
بـه   جاماسـپ   شاه  جهاندار  گفت
کـه   با  تو  هميشه  خرد  باد  جفـت
برو    وز    مـنـش   ده   فراوان   درود
شـب    تيره    ناگاه    بـگذر    ز    رود
بـگويش   کـه   آنکس  که  بيداد  کرد
بـشد  زين  جـهان  با  دلي  پر  ز  درد
اگر    مـن    برفتـم    بگفـت   کـسي
کـه   بـهره   نبودش   ز  دانش  بسي
چو   بيداد   کردم   بـسيچـم   هـمي
وزان   کرده   خويش   پيچـم   هـمي
کـنون   گر   بيايي  دل  از  کينـه  پاک
سر   دشمـنان   اندر  آري  بـه  خاک
وگرنـه  شد  اين  پادشاهي  و  تخت
ز   بـن   برکنـند   اين   کياني  درخـت
چو   آيي   سـپارم   ترا   تاج  و  گـنـج
ز  چيزي  که  من  گرد  کردم  به رنـج
بدين   گفتـه   يزدان   گواي   منسـت
چو  جاماسپ  کو  رهنماي  منسـت
بـپوشيد    جاماسـپ    توزي   قـباي
فرود    آمد    از    کوه    بي‌رهـنـماي
بـه    سر    بر   نـهاده   کـلاه   دو   پر
برآيين      ترکان      بـبـسـتـه     کـمر
يکي    اسـپ    ترکي   بياورد   پيش
ابر    اسـپ    آلـت    ز   اندازه   بيش
نشـسـت   از  بر  باره  و  آمد  به  زير
کـه  بد  مرد  شايسته  بر سان شير
هرانکـس   کـه  او  را  بديدي  به  راه
بـپرسيدي    او   را   ز   توران   سـپاه
بـه     آواز    ترکي    سـخـن    راندي
بگـفـتي   بدان  کس  که  او  خواندي
ندانـسـتي  او  را  کسي  حال  و کار
بگفـتي   بـه   ترکي  سخن  هوشيار
هـمي    راند    باره    بـه   کردار   باد
چـنين     تا     بيامد    بر    شاه    زاد
خرد   يافتـه   چون  بيامد  به  دشـت
شـب   تيره   از  لشکر  اندر  گذشـت
چو     آمد    بـه    نزد    دژ    گـنـبدان
رهانيد    خود    را    ز   دسـت   بدان