Poem592

HomeIranPoetryShahnameh Ferdowsi

هر  آنکـس  که  بد  کرد  با  شـهريار
شـب   و  روز  ترسان  بد  از  روزگار
چو   شيروي   ترسـنده  و  خام  بود
هـمان  تخت  پيش  اندرش  دام بود
بدانسـت   اخـتر   شمر   هرک  ديد
کـه    روز   بزرگان   نـخواهد   رسيد
برفتـند   هرکـس   که  بد  کرده  بود
بدان    کار    تاب    اندر    آورده   بود
ز    درگاه    يکـسر    بـه   نزد   قـباد
از   آن   کار   تاب   بيداد   کردند  ياد
کـه  يک  بار  گفتيم  و اين ديگرست
تو  را  خود  جزين داوري درسرست
نشسته به يک شهر بي بر دو شاه
يکي     گاه     دارد     يکي    زيرگاه
چو   خويشي   فزايد   پدر   با  پـسر
هـمـه      بـندگان      رابـبرند     سر
نييم     اندرين     کار    هـمداسـتان
مزن  زين  سپس پيش ما داسـتان
بـترسيد   شيروي   و  ترسـنده  بود
کـه  در  چنگ  ايشان يکي بنده بود
چنين  داد  پاسخ  که سرسوي دام
نيارد     مـگر    مردم    زشـت    نام
شـما   را  سوي  خانـه  بايد  شدن
بران      آرزو      راي      بايد      زدن
بـه   جوييد   تا  کيست  اندر  جـهان
کـه    اين    رنـج   برماسرآرد   نـهان
کشنده  همي‌جست  بدخواه  شاه
بدان    تا    کنـندش    نـهاني   تـباه
کـس  اندر  جهان  زهره آن نداشت
زمردي   هـمان   بهره  آن  نداشـت
کـه   خون   چنان  خسروي  ريختي
هـمي‌کوه     در     گردن    آويخـتي
ز  هر سو همي‌جست بدخواه شاه
چـنين   تا   بديدند   مردي   بـه   راه
دو  چشمش  کبود و در خساره زرد
تـني  خشک  و پر موي و رخ لاژورد
پر  از  خاک  پاي  و  شکم گرسـنـه
تـن       مرد       بيدادگر       برهـنـه
ندانسـت   کـس   نام  او  در  جهان
ميان     کـهان     و     ميان    مـهان
بر   زاد   فرخ  شد  اين  مرد  زشـت
کـه    هرگز   مبيناد   خرم   بهشـت
بدو   گفـت   کاين   رزم  کارمنسـت
چو  سيرم  کني  اين شکار منست
بدو    گـفـت    روگر    تواني    بـکـن
وزين  بيش  مگشاي  لب بر سخـن
يکي    کيسـه    دينار   دادم   تو   را
چو    فرزند    او    يار    دادم   تو   را
يکي   خـنـجري   تيز   دادش  چوآب
بيامد    کشـنده    سبک   پرشـتاب
چو  آن  بدکنش  رفـت  نزديک  شاه
ورا    ديده    پابـند    در    پيش   گاه
بـه   لرزيد   خـسرو   چو  او  را  بديد
سرشکش  ز  مژگان  به رخ برچکيد
بدو گفت کاي زشت نام تو چيست
کـه  زاينده  را  برت  و  بايد  گريست
مرا    مـهر   هرمزد   خوانند   گـفـت
غريبـم  بدين  شهر  بي‌يار  و  جفت
چـنين  گفت  خسرو  که  آمد  زمان
بدسـت         فرومايه         بدگـمان
بـه     مردم     نـماند    همي‌چـهراو
بـه   گيتي   نجويد   کسي  مـهر  او
يکي   ريدکي   پيش   او   بد   بـپاي
بريدک  چنين  گفت  کاي  رهنـماي
بروتـشـت  آب  آر  و  مشک  و  عبير
يکي       پاک      ترجامـه      دلـپذير
پرسـتـنده     بـشـنيد     آواز     اوي
ندانـسـت    کودک    همي   رازاوي
ز    پيشـش    بيامد   پرسـتار   خرد
يکي   تـشـت   زرين   بر   شاه   برد
ابا     جامـه     و     آبدسـتان    وآب
هـمي‌کرد   خـسرو   ببردن   شتاب
چو    برسـم    بديد   اندر   آمد   بواژ
نـه   گاه   سخـن  بود  و  گفـتار  ژاژ
چو  آن  جامـه‌ها  را  بـپوشيد  شاه
بـه  زمزم  همي  توبه  کرد  از گـناه
يکي   چادر  نو  بـه  سر  در  کـشيد
بدان   تا   رخ   جان   سـتان   رانديد
بـشد   مـهر   هرمزد  خنجر  بدست
در      خانـه      پادشا     رابـبـسـت
سبـک  رفت  و  جامه  ازو در کشيد
جـگرگاه    شاه    جـهان    بر    دريد
بـپيچيد   و   بر   زد   يکي  سرد  باد
بـه  زاري  بران  جامه  بر  جان  بداد
برين    گونـه   گردد   جـهان   جـهان
هـمي  راز  خويش  از  تو  دارد نهان
سخـن  سنج  بي‌رنج  گر  مرد  لاف
نـبيند     ز    کردار    او    جز    گزاف
اگر   گـنـج   داري  و  گر  گرم  ورنـج
نـماني   هـمي   در  سراي  سپنج
بي‌آزاري      و     راسـتي     برگزين
چو  خواهي  که  يابي بـه داد آفرين
چو   آگاهي   آمد   بـه   بازار   و  راه
کـه   خسرو  بران  گونه  برشد  تباه
همـه   بدگـمانان   به  زندان  شدند
بـه   ايوان   آن   مستمـندان  شدند
گرامي    ده    و    پـنـج   فرزند   بود
بـه   ايوان   شاه   آنـک   دربـند   بود
بـه   زندان   بکشتندشان   بي‌گـناه
بدانگه  که  برگشته شد بخت شاه
جـهاندار    چيزي    نيارست   گفـت
همي‌داشـت   آن  انده  اندر  نهفت
چو  بشنيد  شيرويه چندي گريست
از  آن  پس  نگهبان فرستاد بيسـت
بدان   تا   زن   و  کودکانـشان  نـگاه
بدارد  پس  از  مرگ آن کشتـه شاه
شد  آن  پادشاهي  و چندان سپاه
بزرگي   و   مردي   و  آن  دسـتـگاه
کـه  کس  را ز شاهنشهان آن نبود
نـه    از    نامداران   پيشين   شـنود
يکي   گشـت   با   آنـک  ناني  فراخ
نيابد     نـبيند     برو    بوم    و    کاخ
خردمـند        گويد       نيارد       بـها
هر  آنکس  که  ايمـن  شد  از اژدها
جـهان   رامـخوان   جز   دلاور  نهنگ
بـخايد  به  دندان  چو  گيرد به چنگ
سرآمد    کـنون    کار    پرويز    شاه
شد  آن  نامور  تخت و گنج و سـپاه