Poem390

HomeIranPoetryShahnameh Ferdowsi

چو  شاپور  شد  همچو  سرو  بـلـند
ز    چـشـم    بدش   بود   بيم   گزند
نـبودي   جدا   يک   زمان  ز  اردشير
ورا    هـمـچو    دسـتور   بودي   وزير
نـپرداخـتي   شاه   روزي   ز   جنـگ
بـه   شادي   نبوديش   جاي  درنـگ
چو   جايي   ز   دشمن   بـپرداخـتي
دگر     بدکـنـش    سر    برافراخـتي
هـمي    گـفـت   کز   کردگار   جهان
بخواهـم   هـمي   آشـکار   و   نهان
که بي‌دشمن آرم جهان را به دست
نباشـم   مـگر  شاد  و  يزدان‌پرست
بدو   گفـت   فرخنده   دسـتور   اوي
کـه  اي  شاه  روشن‌دل  و  راه‌جوي
سوي   کيد   هندي  فرستيم  کـس
کـه   دانـش  پژوهست  و  فريادرس
بداند      شـمار      سـپـهر      بـلـند
در      پادشاهي      و      راه     گزند
اگر   هفـت   کشور   ترا  بي  هـمال
بـخواهد     بدن     بازيابد    بـه    فال
يکايک     بـگويد     ندارد     بـه    رنـج
نـخواهد   بدين  پاسخ  از  شاه  گنج
چو   بشـنيد   بـگزيد   شاه   اردشير
جواني       گرانـمايه       و       تيزوير
فرسـتاد    نزديک    دانا    بـه    هـند
بـسي  اسپ  و  دينار  و چندي پرند
بدو   گـفـت   رو   پيش   دانا   بـگوي
کـه   اي  مرد  نيک‌اخـتر  و  راه‌جوي
بـه  اختر  نگه  کن  که تا من ز جنگ
کي  آسايم  و  کشور  آرم  به چنـگ
اگر    بود    خواهد   بدين   دسـتـگاه
بـه    تدبير    آن    زور   بـنـماي   راه
وگر  نيست  اين  تا  نباشم  به  رنـج
برين    گونـه    نـپراگـند    نيز    گنـج
بيامد          فرسـتاده          شـهريار
بر     کيد    با    هديه    و    با    نـثار
بگفـت   آنـک  با  او  شهنشاه  گفت
هـمـه    رازها   برگـشاد   از   نهفت
بـپرسيد   زو  کيد  و  غمـخواره  شد
ز  پرسش  سوي دانش و چاره شد
بياورد     صـلاب    و    اخـتر    گرفـت
يکي   زيج  رومي  بـه  بر  در  گرفـت
نـگـه    کرد    بر    کار    چرخ   بـلـند
ز   آساني   و   سود  و  درد  و  گزند
فرسـتاده   را   گفت   کردم   شـمار
از    ايران    و    از    اخـتر    شـهريار
گر     از     گوهر    مـهرک    نوش‌زاد
برآميزد    اين   تـخـمـه   با   آن   نژاد
نـشيند   بـه   آرام   بر   تخـت   شاه
نـبايد    فرسـتاد    هر    سو   سـپاه
بيفزايدش   گنـج   و   کاهدش   رنـج
تو  شو  کينه  اين  دو  گوهر بسـنـج
گر  اين  کرد  ايران ورا گشت راست
بيابد  همه  کام  دل  هرچ  خواسـت
فرسـتاده   را  چيز  بخشيد  و  گفت
کزين    هرچ    گفتـم   نبايد   نهـفـت
گر    او   زين   نپيچد   سپـهر   بـلـند
کـند    اينـک    گفتـم    برو   ارجمند
فرسـتاده       آمد       بر      شـهريار
بگفـت    آنـچ    بشـنيد   زان   نامدار
چو    بشـنيد    گـفـتار    او   اردشير
دلـش  گشت  پر درد و رخ چون زرير
فرسـتاده    را   گفـت   هرگز   مـباد
کـه   مـن  بينم  از  تخم  مهرک  نژاد
بـه  خانه  درون  دشمن  آرم  ز کوي
شود   با  بر  و  بوم  مـن  کينـه‌جوي
دريغ     آن    پراگـندن    گـنـج    مـن
فرسـتادن     مردم    و    رنـج    مـن
ز  مهرک  يکي  دختري  ماند و بـس
کـه  او  را  به  جهرم  نديدست کس
بـفرمايم    اکـنون   کـه   جوينده   باز
ز  روم  و  ز  چين  و  ز  هـند  و  طراز
بر   آتـش   چو   يابمش   بريان  کنـم
برو   خاک   را   زار   و   گريان   کـنـم
بـه   جـهرم   فرستاد   چندي  سوار
يکي     مرد    جوينده    و    کينـه‌دار
چو  آگاه  شد  دخت مهرک بجسـت
سوي  خان مهتر به کنجي نشست
چو  بنشست  آن  دخت مـهرک بده
مر   او   را  گرامي  هـمي  کرد  مـه
باليد     بر     سان     سرو    سـهي
خردمـند    با    زيب    و    با   فرهي
مر   او   را   دران   بوم  هـمـتا  نـبود
بـه   کـشور   چـنو   سرو   بالا   نبود