Poem358

HomeIranPoetryShahnameh Ferdowsi

بدانـسـت    کـش   مرگ   نزديک   شد
بروبر      هـمي      روز     تاريک     شد
بران    بودش   انديشـه   کاندر   جـهان
نـماند      کـسي      از     نژاد     مـهان
کـه  لشکر  کشد  جنگ  را  سوي  روم
نـهد     پي     بران     خاک    آباد    بوم
چو   مـغز   اندرين   کار   خودکامـه  کرد
هم‌انـگـه    سـطاليس    را   نامه   کرد
هرانـکـس    کـجا    بد   ز   تخـم   کيان
بـفرمودشان       تا       بـبـندد      ميان
هـمـه    روي   را   سوي   درگه   کنـند
ز     بدها     گـمانيش     کوتـه    کـنـند
چو    اين    نامـه    بردند    نزد   حـکيم
دل    ارسـطاليس   شد   بـه   دو   نيم
هـم‌اندر    زمان    پاسـخ    نامـه    کرد
ز   مژگان   تو  گفـتي  سر  خامـه  کرد
کـه    آن    نامـه   شاه   گيهان   رسيد
ز    بدکام    دسـتـش    بـبايد    کـشيد
ازان    بد    کـه    کردي   مينديش   نيز
از   انديشـه   درويش   را  بـخـش  چيز
بـپرهيز   و   جان   را  بـه  يزدان  سـپار
بـه   گيتي   جز   از  تخـم  نيکي  مـکار
هـمـه      مرگ     راييم     تا     زنده‌ايم
بـه     بيچارگي     در     سرافـگـنده‌ايم
نـه   هرکس  که  شد  پادشاهي  ببرد
برفـت   و   بزرگي   کـسي   را   سـپرد
بـپرهيز      و      خون      بزرگان     مريز
کـه   نـفرين   بود   بر   تو   تا   رستـخيز
و   ديگر   کـه   چون  اندر  ايران  سـپاه
نـباشد    هـمان    شاه    در   پيش‌گاه
ز  ترک  و  ز  هند  و  ز سـقـلاب و چين
سـپاه   آيد   از   هر  سوي  هـم‌چـنين
بـه   روم   آيد  آنکس  که  ايران  گرفـت
اگر   کين   بـسيچد   نباشد   شگـفـت
هرآنکـس   کـه   هست   از  نژاد  کيان
نـبايد      کـه      از     باد     يابد     زيان
بزرگان      و      آزادگان      را     بـخوان
به بخش و به سور و به راي و به خوان
سزاوار      هر      مـهـتري     کـشوري
بياراي      و      آغاز      کـن      دفـتري
بـه       نام       بزرگان       و      آزادگان
کزيشان      جـهان      يافـتي     رايگان
يکي    را    مده    بر    دگر    دسـتـگاه
کـسي  را  مخوان  بر  جـهان  نيز شاه
سـپر   کـن   کيان   را  همه  پيش  بوم
چو  خواهي  که  لشـکر  نيايد  بـه  روم
سـکـندر   چو   پاسخ  بران  گونه  يافت
بـه   انديشـه   و   راي   ديگر  شتافـت
بزرگان     و     آزادگان     را     ز     دهر
کـسي   را   کش  از  مردمي  بود  بـهر
بـفرمود      تا      پيش      او     خواندند
بـه       جاي       سزاوار      بـنـشاندند
يکي    عـهد    بـنوشـت   تا   هر   يکي
فزوني      نـجويد      ز     دهر     اندکي
بران        نامداران        جوينده        کام
مـلوک        طوايف        نـهادند        نام
هـمان   شـب  سکندر  به  بابل  رسيد
مـهان   را   بـه   ديدار   خود   شاد  ديد
يکي   کودک   آمد   زني  را  بـه  شـب
بدو   ماند   هرکس  که  ديدش  عـجـب
سرش  چون  سر  شير  و بر پاي سـم
چو  مردم  بر  و  کـتـف  و  چون  گاو دم
بـمرد   از   شگفتي   هم‌آنگه  کـه  زاد
سزد     گر    نـباشد    ازان    زن    نژاد
بـبردند    هـم    در    زمان    نزد    شاه
بدو    کرد   شاه   از   شگـفـتي   نـگاه
بـه   فالـش   بد   آمد   هم‌انگاه   گفـت
کـه   اين   بچـه   در  خاک  بايد  نهفـت
ز   اخترشناسان   بـسي  پيش  خواند
وزان     کودک     مرده    چـندي    براند
ستاره‌شمر  زان  غمي  گشت سخت
بـپوشيد      بر      خـسرو     نيک‌بـخـت
ز   اخترشـناسان   بـپرسيد   و   گفـت
کـه   گر   هيچ  ماند  سخن  در  نهفـت
هـم‌اکـنون    بـبرم    سرانـتان    ز    تن
نيابيد      جز     کام     شيران     کـفـن
سـتاره‌شـمر    چون    برآشفت    شاه
بدو     گـفـت    کاي    نامور    پيشـگاه
تو    بر   اخـتر   شير   زادي   نـخـسـت
بر    موبدان    و    ردان    شد   درسـت
سر    کودک    مرده   بيني   چو   شير
بـگردد        سر       پادشاهيت       زير
پرآشوب       گردد      زمين      چـندگاه
چـنين    تا    نـشيند    يکي    پيشـگاه
سـتاره‌شـمر   بيش   ازين   هرک   بود
هـمي   گـفـت   و  آن  را  نشانه  نمود
سـکـندر   چو  بشنيد  زان  شد  غمي
بـه   راي   و  به  مـغزش  درآمد  کـمي
چنين  گفت  کز مرگ خود چاره نيست
مرا  دل  پر  انديشـه  زين  باره  نيسـت
مرا     بيش     ازين     زندگاني     نـبود
زمانـه       نـکاهد       نـخواهد       فزود