Poem308

HomeIranPoetryShahnameh Ferdowsi

بـه  مرد  اندرون  چند  گه  فيلـقوس
بـه   روم  اندرون  بود  يک‌چـند  بوس
سکـندر   بـه   تخت   نيا   برنشست
بهي جست و دست بدي را ببست
يکي   نامداري   بد   آنـگـه   بـه  روم
کزو  شاد  بد  آن  هـمـه  مرز  و  بوم
حـکيمي   کـه   بد  ارسطاليس  نام
خردمـند   و   بيدار  و  گسـترده  کام
بـه  پيش  سکندر  شد  آن  پاک‌راي
زبان    کرد   گويا   و   بـگرفـت   جاي
بدو    گـفـت   کاي   مهـتر   شادکام
هـمي   گـم   کني   اندرين  کار  نام
کـه  تخت  کيان  چون  تو  بسيار ديد
نـخواهد   هـمي   با   کسي   آرميد
هرانگـه  که  گويي  رسيدم به جاي
نـبايد    بـه    گيتي    مرا   رهنـماي
چـنان  دان  که  نادان‌ترين کس توي
اگر      پـند      دانـندگان     نـشـنوي
ز   خاکيم   و  هـم  خاک  را  زاده‌ايم
بـه    بيچارگي    دل    بدو    داده‌ايم
اگر     نيک    باشي    بـماندت    نام
بـه   تـخـت   کيي‌بر   بوي   شادکام
وگر    بد    کـني   جز   بدي   ندروي
شـبي   در   جهان  شادمان  نغنوي
بـه   نيکي  بود  شاه  را  دسـت‌رس
بـه  بد  روز  گيتي  نجستست  کس
سکـندر   شـنيد  اين  پسند  آمدش
سـخـن‌گوي     را     فرمـند    آمدش
بـه   فرمان   او  کرد  کاري  کـه  کرد
ز   بزم  و  ز  رزم  و  ز  نـنـگ  و  نـبرد
بـه    نو    هر    زمانيش    بـنواخـتي
چو    رفـتي   بر   تخت   بنـشاخـتي
چـنان   بد   که   روزي  فرسـتاده‌يي
سـخـن‌گو    و    روشن‌دل    آزاده‌يي
ز     نزديک    دارا    بيامد    بـه    روم
کـجا     باژ     خواهد    ز    آباد    بوم
بـه  پيش  سکندر  بگفت  آن  سخن
غـمي   شد   سکـندر   ز   باژ  کهـن
بدو   گـفـت   رو   پيش   دارا   بـگوي
کـه  از  باژ  ما  شد کنون رنگ و بوي
که  مرغي  که زرين همي خايه کرد
بـه   مرد   و   سر   باژ  بي‌مايه  کرد
فرسـتاد   پاسخ   بدان  سان  شنيد
بـترسيد     وز     روم     شد    ناپديد
سکـندر   سپـه   را  سراسر  بخواند
گذشتـه  سخن  پيش  ايشان  براند
چـنين   گفـت   کز   گردش   آسمان
نيابد       گذر      مرد      نيکي‌گـمان
مرا     روي    گيتي    بـبايد    سـپرد
بد   و   نيک   چـندي   بـبايد  شـمرد
شـما    را    بـبايد    کنون   ساختـن
دل    از    بوم    و    آرام    پرداخـتـن
سر     گـنـجـهاي     نيا     باز     کرد
بـفرمود    تا   لـشـکرش   ساز   کرد
بـه   شبـگير   برخاست   از  روم  غو
ز    شـهر    و    ز   درگاه   سالار   نو
برون     آمد     آن     نامور    شـهريار
بره‌بر       چـنان      لـشـکر      نامدار
درفـشي   پـس   پشت  سالار  روم
نوشـتـه   برو   سرخ   و   پيروزه  بوم
هـماي   از   برو   خيزرانش   قـضيب
نوشـتـه    بر   او   بر   محب   صـليب
بـه  مصر  آمد  از  روم  چندان  سپاه
کـه  بستـند  بر  مور  و  بر  پشه  راه
دو  لشکر  بـه  روي  اندر  آورده روي
بـبودند    يک    هفتـه   پرخاشـجوي
به هشتم به مصر اندر آمد شکست
سـکـندر   سر   راه   ايشان  ببست
ز    يک    راه   چـندان   گرفـتار   شد
کـه   گيرنده   را   دسـت  بيکار  شد
ز   گوپال  و  از  اسپ  و  برگـسـتوان
ز    خـفـتان    وز    خنـجر    هـندوان
کـمرهاي    زرين    و    زرين   سـتام
هـمان   تيغ   هندي   بـه  زرين  نيام
ز    ديبا    و    دينار   چـندان   بيافـت
کـه   از   خواسته   بارگي   برنتافـت
بـسي      زينـهاري     بيامد     سوار
بزرگان        جـنـگاور       و       نامدار
وزان    جايگـه    ساز   ايران   گرفـت
دل   شير   و   چنـگ  دليران  گرفـت
چو   بشـنيد  دارا  که  لشـکر  ز  روم
بـجـنـبيد   و   آمد   برين   مرز  و  بوم
برفـتـند    ز   اصطخر   چندان   سپاه
کـه   از   نيزه   بر   باد   بسـتـند  راه
هـمي  داشت  از  پارس  آهنگ روم
کز     ايران    گذارد    بـه    آباد    بوم
چو   آورد   لـشـکر   بـه   پيش  فرات
سـپـه   را   عدد  بود  بيش  از  نبات
بـه   گرد   لـب   آب   لشکر   کـشيد
ز   جوشـن   کـسي   آب   دريا  نديد