Poem281

Poem281

يکي نـغز تابوت کرد آهـنين

بـگـسـترد فرشي ز ديباي چين

بيندود يک روي آهـن بـه قير

پراگـند بر قير مـشـک و عـبير

ز ديباي زربـفـت کردش کـفـن

خروشان برو نامدار انـجـمـن

ازان پـس بـپوشيد روشـن برش

ز پيروزه بر سر نـهاد افـسرش

سر تـنـگ تابوت کردند سخـت

شد آن بارور خـسرواني درخـت

چـل اشـتر بياورد رستـم گزين

ز بالا فروهـشـتـه ديباي چين

دو اشـتر بدي زير تابوت شاه

چپ و راست پيش و پس‌اندر سپاه

همه خسته روي و همه کنده موي

زبان شاه گوي و روان شاه‌جوي

بريده بـش و دم اسـپ سياه

پـشوتـن هـمي برد پيش سپاه

برو بر نـهاده نـگونـسار زين

ز زين اندرآويخـتـه گرز کين

هـمان نامور خود و خفـتان اوي

هـمان جولـه و مغفر جنگـجوي

سپـه رفـت و بهمن به زابل بماند

بـه مژگان همي خون دل برفشاند

تهمتـن بـبردش به ايوان خويش

هـمي پرورانيد چون جان خويش

بـه گشتاسـپ آگاهي آمد ز راه

نـگون شد سر نامـبردار شاه

هـمي جامـه را چاک زد بر برش

بـه خاک اندر آمد سر و افـسرش

خروشي برآمد ز ايوان بـه زار

جـهان شد پر از نام اسـفـنديار

بـه ايران ز هر سو که رفت آگهي

بينداخـت هرکـس کـلاه مهي

همي گفت گشتاسپ کاي پاک دين

کـه چون تو نـبيند زمان و زمين

پـس از روزگار مـنوچـهر باز

نيامد چو تو نيز گردنـفراز

بيالود تيغ و بـپالود کيش

مهان را همي داشت بر جاي خويش

بزرگان ايران گرفـتـند خـشـم

ز آزرم گشتاسپ شستند چشـم

بـه آواز گفتـند کاي شوربخـت

چو اسـفـندياري تو از بهر تخـت

بـه زابل فرستي به کشتن دهي

تو بر گاه تاج مـهي برنـهي

سرت را ز تاج کيان شرم باد

بـه رفـتـن پي اخـترت نرم باد

برفـتـند يکـسر ز ايوان او

پر از خاک شد کاخ و ديوان او

چو آگاه شد مادر و خواهران

ز ايوان برفـتـند با دخـتران

برهـنـه سر و پاي پرگرد و خاک

بـه تـن بر همه جامه کردند چاک

پشوتـن هـمي رفت گريان به راه

پـس پشـت تابوت و اسپ سياه

زنان از پـشوتـن درآويخـتـند

هـمي خون ز مژگان فرو ريختـند

کـه اين بـند تابوت را برگـشاي

تـن خسـتـه يک بار ما را نماي

پـشوتـن غـمي شد ميان زنان

خروشان و گوشت از دو بازو کـنان

بـه آهنـگران گفـت سوهان تيز

بياريد کامد کـنون رسـتـخيز

سر تـنـگ تابوت را باز کرد

بـه نوي يکي مويه آغاز کرد

چو مادرش با خواهران روي شاه

پر از مـشـک ديدند ريش سياه

برفـتـند يکـسر ز بالين شاه

خروشان بـه نزديک اسـپ سياه

بـسودند پر مـهر يال و برش

کـتايون همي ريخت خاک از برش

کزو شاه را روز برگـشـتـه بود

بـه آورد بر پشت او کشـتـه بود

کزين پس کرا برد خواهي به جنـگ

کرا داد خواهي به چنگ نهـنـگ

بـه يالـش هـمي اندرآويختـند

هـمي خاک بر تارکش ريخـتـند

بـه ابر اندر آمد خروش سـپاه

پـشوتـن بيامد بـه ايوان شاه

خروشيد و ديدش نـبردش نـماز

بيامد بـه نزديک تـخـتـش فراز

بـه آواز گفت اي سر سرکـشان

ز برگشتـن بخـتـت آمد نـشان

ازين با تـن خويش بد کرده‌اي

دم از شـهر ايران برآورده‌اي

ز تو دور شد فره و بـخردي

بيابي تو بادافره ايزدي

شکسـتـه شد اين نامور پشت تو

کزين پـس بود باد در مـشـت تو

پـسر را به خون دادي از بهر تخت

که مه تخت بيناد چشمت مه بخت

جـهاني پر از دشـمـن و پر بدان

نـماند بـع تو تاج تا جاودان

بدين گيتيت در نـکوهـش بود

بـه روز شـمارت پژوهـش بود

بگفت اين و رخ سوي جاماسپ کرد

کـه اي شوم بدکيش و بدزاد مرد

ز گيتي نداني سـخـن جز دروغ

بـه کژي گرفتي ز هرکـس فروغ

ميان کيان دشـمـني افـگـني

هـمي اين بدان آن بدين برزني

نداني هـمي جز بد آموخـتـن

گسـسـتـن ز نيکي بدي توختن

يکي کشـت کردي تو اندر جـهان

کـه کـس ندرود آشکار و نـهان

بزرگي بـه گفـتار تو کشتـه شد

کـه روز بزرگان همه گشتـه شد

تو آموخـتي شاه را راه کژ

ايا پير بي‌راه و کوتاه و کژ

تو گفـتي که هوش يل اسفـنديار

بود بر کـف رسـتـم نامدار

بـگـفـت اين و گويا زبان برگشاد

هـمـه پـند و اندرز او کرد ياد

هـم اندرز بهمن به رستم بگفـت

برآورد رازي کـه بود از نـهـفـت

چو بـشـنيد اندرز او شـهريار

پـشيمان شد از کار اسـفـنديار

پشوتـن بگفـت آنـچ بودش نهان

بـه آواز با شـهريار جـهان

چو پردخته گشـت از بزرگان سراي

برفـتـند بـه آفريد و هـماي

بـه پيش پدر بر بخسـتـند روي

ز درد برادر بـکـندند موي

بـه گشتاسـپ گفتند کاي نامدار

نينديشي از کار اسـفـنديار

کـجا شد نخستين بـه کين زرير

هـمي گور بستد ز چنـگال شير

ز ترکان همي کين او بازخواسـت

بدو شد همي پادشاهيت راسـت

بـه گـفـتار بدگوش کردي به بند

بـغـل گران و بـه گرز و کمـند

چو او بسته آمد نيا کشـتـه شد

سـپـه را همه روز برگشته شد

چو ارجاسـپ آمد ز خلخ به بلـخ

هـمـه زندگاني شد از رنج تلـخ

چو ما را کـه پوشيده داريم روي

برهـنـه بياورد ز ايوان بـه کوي

چو نوش‌آذر زردهشتي بکـشـت

گرفت آن زمان پادشاهي به مشت

تو داني کـه فرزند مردي چـه کرد

برآورد ازيشان دم و دود و گرد

ز رويين دژ آورد ما را برت

نـگـهـبان کـشور بد و افسرت

از ايدر بـه زابـل فرسـتاديش

بـسي پـند و اندرزها داديش

کـه تا از پي تاج بيجان شود

جـهاني برو زار و پيچان شود

نه سيمرغ کشتش نه رستم نه زال

تو کشتي مر او را چو کشتي منال

ترا شرم بادا ز ريش سـپيد

کـه فرزند کـشـتي ز بـهر اميد

جـهاندار پيش از تو بـسيار بود

کـه بر تخـت شاهي سزاوار بود

بـه کـشـتـن ندادند فرزند را

نـه از دوده خويش و پيوند را

چـنين گفت پس با پشوتن که خيز

برين آتـش تيزبر آب ريز

بيامد پـشوتـن ز ايوان شاه

زنان را بياورد زان جايگاه

پشوتـن چـنين گفـت با مادرش

که چندين به تنگي چه کوبي درش

کـه او شاد خفتست و روشن‌روان

چو سير آمد از مرز و از مرزبان

بـپذرفـت مادر ز دين‌دار پـند

بـه داد خداوند کرد او پـسـند

ازان پـس به سالي بـه هر برزني

بـه ايران خروشي بد و شيوني

ز تير گز و بـند دسـتان زال

هـمي مويه کردند بـسيار سال