Poem244

HomeIranPoetryShahnameh Ferdowsi

چو  يک  پاس  بگذشت از تيره شـب
بـه   پيش   اندر   آمد  خروش  جلـب
بـخـنديد      بر     بارگي     شاه     نو
ز   دم   سـپـه   رفـت   تا   پيش   رو
سپـهدار   چون  پيش  لشکر  کشيد
يکي    ژرف    درياي    بي‌بـن    بديد
هيوني    کـه    بود    اندران   کاروان
کـجا   پيش   رو   داشـتي   ساروان
همي  پيش  رو غرقه گشت اندر آب
سپـهـبد   بزد  چنگ  هم  در  شتاب
گرفتـش  دو  ران  بر  گشيدش ز گل
بـترسيد      بدخواه     ترک     چـگـل
بـفرمود        تا       گرگـسار       نژند
شود   داغ   دل   پيش   بر  پاي  بـند
بدو    گـفـت   کاي   ريمن   گرگـسار
گرفـتار     بر     دسـت     اسـفـنديار
نگـفـتي    کـه   ايدر   نيابي   تو   آب
بـسوزد       ترا       تابـش       آفـتاب
چرا   کردي   اي  بدتـن  از  آب  خاک
سـپـه   را  همه  کرده  بودي  هلاک
چـنين   داد  پاسخ  که  مرگ  سـپاه
مرا  روشناييسـت  چون  هور  و  ماه
چـه  بينـم  همي  از  تو  جز  پاي‌بند
چـه   خواهـم   ترا   جز   بـلا  و  گزند
سپهـبد   بخـنديد   و  بگشاد  چشم
فرو  ماند  زان  ترک  و  بفزود خشـم
بدو   گفـت  کاي  کم  خرد  گرگـسار
چو    پيروز    گردم    مـن    از   کارزار
بـه   رويين   دژت   بر   سپهبد  کـنـم
مـبادا    کـه    هرگز    بـتو   بد   کنـم
همـه   پادشاهي   سراسر  تراست
چو  با  ما  کني در سخن راه راست
نيازارم   آن   را   کـه   فرزند   تـسـت
هـم  آن  را  که  از  دوده پيوند تست
چو    بشـنيد    گفـتار    او   گرگـسار
پراميد    شد    جانـش   از   شـهريار
ز    گـفـتار   او   ماند   اندر   شگفـت
زمين   را   بـبوسيد  و  پوزش  گرفـت
بدو  گفت  شاه  آنچ  گفتي گذشـت
ز  گفتار  خامت  نگشت  آب  دشـت
گذرگاه    اين    آب    دريا   کـجاسـت
بـبايد   نـمودن   بـه   ما   راه  راست
بدو    گـفـت    با    آهـن    از    آبـگير
نيابد     گذر     پر     و     پيکان     تير
تهـمـتـن     فروماند     اندر    شگفت
هـم‌اندر    زمان    بـند    او   برگرفـت
بـه    درياي    آب   اندرون   گرگـسار
بيامد      هيوني      گرفـتـه      مـهار
سپـهـبد    بـفرمود    تا   مشگ   آب
بريزند     در    آب    و    در    ماهـتاب
بـه    دريا    سـبـک‌بار    شد   بارگي
سـپاه    اندر    آمد    بـه    يکـبارگي
چو  آمد  به  خشکي  سپاه  و  بـنـه
بـبد    ميسره    راسـت   با   ميمنـه
بـه   نزديک   رويين   دژ   آمد   سـپاه
چـنان  شد  که  فرسنگ ده ماند راه
سر  جنگجويان  به  خوردن نشسـت
پرستـنده  شد  جام  باده  به  دست
بـفرمود   تا   جوشن  و  خود  و  گـبر
بـبردند      با      تيغ      پيش     هژبر
گـشاده      بـفرمود     تا     گرگـسار
بيامد    بـه    پيش    يل   اسـفـنديار
بدو   گفـت   کاکنون  گذشـتي  ز  بد
ز  تو  خوبي  و  راست  گفـتـن  سزد
چو   از  تن  بـبرم  سر  ارجاسـپ  را
درخـشان   کنـم   جان   لهراسپ  را
چو   کـهرم  کـه  از  خون  فرشيدورد
دل   لـشـکري   کرد  پر  خون  و  درد
دگر    اندريمان   کـه   پيروز   گـشـت
بکشت  از  دليران ما سي و هشت
سرانـشان     بـبرم    بـه    کين    نيا
پديد     آرم     از    هر    دري    کيميا
هـمـه   گورشان   کام   شيران  کنم
بـه     کام     دليران     ايران     کـنـم
سراسر   بدوزم   جـگرشان   بـه  تير
بيارم    زن    و    کودکانـشان   اسير
ترا    شاد    خوانيم    ازين   گر   دژم
بـگوي  آنچ  داري  به  دل بيش و کم
دل    گرگـسار    اندران   تـنـگ   شد
روان    و    زبانـش    پر   آژنـگ   شد
بدو   گـفـت   تا   چند   گويي  چـنين
کـه   بر   تو   مـبادا   بـه   داد   آفرين
هـمـه   اخـتر   بد   به   جان   تو  باد
بريده    بـه    خـنـجر    ميان   تو   باد
بـه  خاک  اندر  افگنده  پر  خون تنت
زمين    بـسـتر    و    گرد   پيراهـنـت
ز     گـفـتار    او    تير    شد    نامدار
برآشـفـت     با     تنـگدل    گرگـسار
يکي   تيغ   هـندي   بزد   بر   سرش
ز   تارک   بـه   دو  نيم  شد  تا  برش
بـه    دريا   فگـندش   هـم‌اندر   زمان
خور    ماهيان    شد    تـن   بدگـمان
وزان   جايگـه   باره   را  بر  نشسـت
بـه   تـندي   ميان   يلي   را  ببسـت
بـه    بالا    برآمد    بـه    دژ   بـنـگريد
يکي   ساده   دژ   آهـنين   باره   ديد
سـه   فرسـنـگ   بالا   و  پهنا  چهل
بـجاي    نديد   اندر   او   آب   و   گـل
بـه    پـهـناي    ديوار    او    بر   سوار
برفـتي        برابر       بروبر       چـهار
چو   اسفـنديار   آن   شگفـتي  بديد
يکي   باد   سرد   از  جـگر  برکـشيد
چـنين  گفـت  کاين  را  نشايد  ستد
بد   آمد   بـه   روي   مـن   از  راه  بد
دريغ   اين   هـمـه   رنـج  و  پيکار  ما
پـشيماني    آمد    هـمـه    کار    ما
بـه     گرد    بيابان    همـه    بـنـگريد
دو   ترک  اندران  دشـت  پوينده  ديد
هـمي  رفت  پيش  اندرون چار سگ
سـگاني   کـه   گيرند   آهو   به  تـگ
ز     بالا     فرود     آمد     اسـفـنديار
بـه    چـنـگ    اندرون    نيزه    کارزار
بـپرسيد   و   گـفـت   اين   دژ  نامدار
چـه  جايت  و  چندست بر وي سوار
ز   ارجاسـپ   چندي  سخـن  راندند
هـمـه     دفـتر     دژ     برو    خواندند
کـه   بالا   و   پـهـناي   دژ   را   بـبين
دري  سوي  ايران  دگر  سوي  چين
بدو      اندرون      تيغ‌زن     سي‌هزار
سواران      گردنـکـش      و     نامدار
همـه  پيش  ارجاسپ  چون  بنده‌اند
بـه   فرمان   و  رايش  سرافگـنده‌اند
خورش هست چندانک اندازه نيست
به  خوشه  درون  بار اگر تازه نيست
اگر   در   بـبـندد  بـه  ده  سال  شاه
خورش  هست  چندانک  بايد سـپاه
اگر  خواهد  از  چين  و  ماچين سوار
بيابد      برش     نامور     صد     هزار
نيازش   نيابد   به   چيزي  بـه  کـس
خورش   هسـت  و  مردان  فريادرس
چو  گفتند  او  تيغ  هندي به مشـت
دو   گردنکـش  ساده‌دل  را  بکشـت