Poem242

HomeIranPoetryShahnameh Ferdowsi

جـهانـجوي       پيش      جـهان‌آفرين
بـماليد     چـندي    رخ    اندر    زمين
بران     بيشـه    اندر    سراپرده    زد
نـهادند    خواني    چـنانـچون    سزد
بـه   دژخيم   فرمود   پـس   شـهريار
کـه   آرند   بدبخـت   را  بستـه  خوار
بـبردند      پيش      يل     اسـفـنديار
چو    ديدار   او   ديد   پـس   شـهريار
سـه   جام   مي   خـسروانيش  داد
بـبد   گرگـسار   از   مي   لعـل  شاد
بدو  گفت  کاي  ترک  برگشته بخـت
سر    پير    جادو   بـبين   از   درخـت
کـه   گفـتي  که  لشکر  به  دريا  برد
سر     خويش     را     بر     ثريا    برد
دگر  منزل  اکنون  چه  بينم شگفـت
کزين    جادو    اندازه    بايد    گرفـت
چـنين    داد    پاسـخ   ورا   گرگـسار
کـه   اي   پيل   جنـگي   گـه   کارزار
بدين       مـنزلـت      کار      دشوارتر
گراينده‌تر        باش        و       بيدارتر
يکي     کوه     بيني    سراندر    هوا
برو      بر      يکي      مرغ     فرمانروا
کـه    سيمرغ    گويد    ورا   کارجوي
چو    پرنده    کوهيسـت    پيکارجوي
اگر     پيل     بيند     برآرد     بـه    ابر
ز   دريا  نهنگ  و  به  خـشـکي  هژبر
نـبيند    ز    برداشـتـن    هيچ    رنـج
تو  او  را  چو گرگ و چو جادو مسنج
دو   بچـه  است  با  او  بـه  بالاي  او
هـمان   راي   پيوسـتـه   با   راي  او
چو   او  بر  هوا  رفت  و  گـسـترد  پر
ندارد   زمين   هوش  و  خورشيد  فر
اگر       بازگردي      بود      سودمـند
نيازي   بـه   سيمرغ   و   کوه   بـلـند
ازو  در  بخنديد  و  گفت اي شگفـت
بـه  پيکان  بدوزم  من  او  را دو کفت
بـبرم    بـه   شمشير   هندي   برش
بـه   خاک   اندر   آرم   ز  بالا  سرش
چو   خورشيد   تابنده  بنمود  پـشـت
دل  خاور  از  پشت  او  شد درشـت
سر    جنگـجويان    سپـه    برگرفـت
سخنـهاي   سيمرغ   در  سر  گرفت
همـه  شب  همي  راند با خود گروه
چو   خورشيد   تابان   برآمد   ز   کوه
چراغ    زمان    و    زمين    تازه   کرد
در   و   دشـت   بر   ديگر  اندازه  کرد
همان  اسپ  و گردون و صندوق برد
سـپـه   را   به   سالار  لشکر  سپرد
هـمي    رفـت    چون   باد   فرمانروا
يکي    کوه    ديدش    سراندر    هوا
بران سايه بر اسپ و گردون بداشت
روان   را  به  انديشه  اندر  گماشـت
هـمي   آفرين  خواند  بر  يک  خداي
کـه  گيتي  به  فرمان او شد به پاي
چو   سيمرغ   از   دور   صـندوق  ديد
پسـش   لـشـکر   و   ناله   بوق  ديد
ز   کوه   اندر   آمد   چو   ابري  سياه
نـه  خورشيد  بد  نيز  روشن  نه  ماه
بدان  بد  که  گردون  بگيرد  به چنـگ
بران   سان  که  نخچير  گيرد  پلـنـگ
بران    تيغـها   زد   دو   پا   و   دو   پر
نـماند   ايچ   سيمرغ   را  زيب  و  فر
بـه   چنـگ  و  به  منقار  چندي  تپيد
چو    تـنـگ    اندر    آمد   فرو   آرميد
چو    ديدند    سيمرغ    را    بـچـگان
خروشان  و  خون  از  دو ديده چـکان
چـنان      بردميدند      ازان     جايگاه
کـه  از  سهمشان  ديده  گم کرد راه
چو سيمرغ زان تيغها گشت سست
به  خوناب صندوق و گردون بشست
ز   صـندوق   بيرون   شد  اسفـنديار
بـغريد          با          آلـت         کارزار
زره  در  بر  و  تيغ  هندي  به  چـنـگ
چـه   زود   آورد   مرغ   پيش  نهـنـگ
هـمي   زد   برو  تيغ  تا  پاره  گشـت
چـنان  چاره  گر  مرغ  بيچاره  گشت
بيامد     بـه     پيش     خداوند    ماه
کـه   او   داد  بر  هر  ددي  دستـگاه
چـنين    گـفـت    کاي    داور   دادگر
خداوند     پاکي    و    زور    و    هـنر
تو   بردي   پي   جاودان   را  ز  جاي
تو    بودي    بدين   نيکيم   رهـنـماي
هـم‌آنـگـه    خروش   آمد   از   کرناي
پـشوتـن         بياورد        پرده‌سراي
سـليح     برادر     سـپاه     و    پـسر
بزرگان     ايران     و    تاج    و    کـمر
ازان  کشته  کـس  روي هامون نديد
جر    اندام   جـنـگاور   و   خون   نديد
زمين    کوه    تا    کوه    پر    پر    بود
ز   پرش   هـمـه   دشـت  پر  فر  بود
بديدند     پر    خون    تـن    شاه    را
کـجا   خيره   کردي   بـه  رخ  ماه  را
هـمي    آفرين    خواندندش   سران
سواران     جـنـگي     و     کـنداوران
شـنيد  آن  سخن  در  زمان گرگسار
کـه     پيروز    شد    نامور    شـهريار
تنـش  گشت  لرزان  و  رخساره  زرد
هـمي  رفـت  پويان  و  دل  پر  ز  درد
سراپرده      زد      شـهريار      جوان
بـه     گردش    دليران    روشـن‌روان
زمين     را     بـه    ديبا    بياراسـتـند
نشستند  بر  خوان  و مي خواستند