Poem145

Poem145

گرازان بدرگاه شاه آمدند

گـشاده دل و نيک خواه آمدند

چو رفـتـند و بردند پيشش نـماز

برآشـفـت و پاسـخ نداد ايچ باز

يکي بانـگ بر زد به گيو از نخسـت

پـس آنگاه شرم از دو ديده بشست

کـه رستـم کـه باشد فرمان من

کـند پـسـت و پيچد ز پيمان من

بـگير و بـبر زنده بردارکـن

وزو نيز با مـن مـگردان سـخـن

ز گـفـتار او گيو را دل بخـسـت

کـه بردي برستم بران‌گونه دسـت

برآشـفـت با گيو و با پيلـتـن

فرو ماند خيره همـه انـجـمـن

بـفرمود پـس طوس را شـهريار

کـه رو هردو را زنده برکـن بـه دار

خود از جاي برخاسـت کاووس کي

برافروخـت برسان آتـش ز ني

بـشد طوس و دست تهمتن گرفت

بدو مانده پرخاش جويان شگـفـت

کـه از پيش کاووس بيرون برد

مـگر کاندر آن تيزي افـسون برد

تهمتـن برآشـفـت با شـهريار

کـه چـندين مدار آتش اندر کـنار

هـمـه کارت از يکدگر بدترسـت

ترا شـهرياري نـه اندرخورسـت

تو سـهراب را زنده بر دار کـن

پرآشوب و بدخواه را خوار کـن

بزد تـند يک دست بر دسـت طوس

تو گفـتي ز پيل ژيان يافـت کوس

ز بالا نـگون اندرآمد بـه سر

برو کرد رسـتـم بـه تـندي گذر

به در شد به خشم اندرآمد به رخش

منـم گـفـت شيراوژن و تاج‌بخش

چو خشم آورم شاه کاووس کيسـت

چرا دست يازد به من طوس کيست

زمين بـنده و رخش گاه من‌سـت

نـگين گرز و مغفر کلاه مـن‌سـت

شـب تيره از تيغ رخشان کـنـم

بـه آورد گـه بر سرافشان کنـم

سر نيزه و تيغ يار مـن‌اند

دو بازو و دل شـهريار مـن‌اند

چـه آزاردم او نـه مـن بـنده‌ام

يکي بـنده آفرينـنده‌ام

بـه ايران ار ايدون که سـهراب گرد

بيايد نـماند بزرگ و نـه خرد

شـما هر کسي چاره جان کـنيد

خرد را بدين کار پيچان کـنيد

بـه ايران نـبينيد ازين پـس مرا

شـما را زمين پر کرگـس مرا

غـمي شد دل نامداران هـمـه

کـه رستم شبان بود و ايشان رمه

بـه گودرز گفتـند کاين کار تسـت

شکستـه بدسـت تو گردد درست

سـپـهـبد جز از تو سخن نشنود

هـمي بـخـت تو زين سخن نغنود

بـه نزديک اين شاه ديوانـه رو

وزين در سخـن ياد کـن نو بـه نو

سـخـنـهاي چرب و دراز آوري

مـگر بـخـت گـم بوده بازآوري

سـپـهدار گودرز کـشواد رفـت

بـه نزديک خـسرو خراميد تفـت

بـه کاووس کي گفت رستم چه کرد

کز ايران برآوردي امروز گرد

فراموش کردي ز هاماوران

وزان کار ديوان مازندران

کـه گويي ورا زنده بر دار کـن

ز شاهان نـبايد گزافـه سـخـن

چو او رفـت و آمد سـپاهي بزرگ

يکي پـهـلواني بـه کردار گرگ

کـه داري که با او به دشت نـبرد

شود برفـشاند برو تيره گرد

يلان ترا سر بـه سر گژدهـم

شنيدسـت و ديدست از بيش و کم

هـمي گويد آن روز هرگز مـباد

کـه با او سواري کـند رزم ياد

کـسي را که جنگي چو رستم بود

بيازارد او را خرد کـم بود

چو بـشـنيد گـفـتار گودرز شاه

بدانـسـت کاو دارد آيين و راه

پـشيمان بـشد زان کجا گفته بود

بيهودگي مـغزش آشـفـتـه بود

به گودرز گفت اين سخن درخورست

لـب پير با پـند نيکوترسـت

خردمـند بايد دل پادشا

کـه تيزي و تـندي نيارد بـها

شـما را بـبايد بر او شدن

بـه خوبي بـسي داستانـها زدن

سرش کردن از تيزي مـن تـهي

نـمودن بدو روزگار بـهي

چو گودرز برخاسـت از پيش اوي

پـس پـهـلوان تيز بـنـهاد روي

برفـتـند با او سران سـپاه

پـس رسـتـم اندر گرفتـند راه

چو ديدند گرد گو پيلـتـن

هـمـه نامداران شدند انجـمـن

سـتايش گرفـتـند بر پـهـلوان

کـه جاويد بادي و روشـن‌روان

جـهان سر بـه سر زير پاي تو باد

هـميشـه سر تخـت جاي تو باد

تو داني که کاووس را مـغز نيسـت

بـه تيزي سخن گفتنش نغز نيست

بـجوشد همانگـه پـشيمان شود

بـه خوبي ز سر باز پيمان شود

تـهـمـتـن گر آزرده گردد ز شاه

هـم ايرانيان را نـباشد گـناه

هم او زان سخنها پشيمان شدست

ز تـندي بخايد همي پشت دسـت

تهمـتـن چـنين پاسـخ آورد باز

کـه هستـم ز کاووس کي بي‌نياز

مرا تـخـت زين باشد و تاج ترگ

قـبا جوشـن و دل نهاده بـه مرگ

چرا دارم از خـشـم کاووس باک

چه کاووس پيشم چه يک مشت خاک

سرم گشـت سير و دلم کرد بـس

جز از پاک يزدان نـترسـم ز کـس

ز گفـتار چون سير گشت انجمـن

چـنين گـفـت گودرز با پيلـتـن

کـه شـهر و دليران و لشکر گمان

بـه ديگر سخـنـها برند اين زمان

کزين ترک ترسـنده شد سرفراز

هـمي رفت زين گونه چندي به راز

کـه چونان کـه گژدهم داد آگـهي

هـمـه بوم و بر کرد بايد تـهي

چو رستم همي زو بترسد به جنـگ

مرا و ترا نيسـت جاي درنـگ

از آشـفـتـن شاه و پيگار اوي

بديدم بدرگاه بر گـفـت‌وگوي

ز سـهراب يل رفت يکسر سخـن

چـنين پـشـت بر شاه ايران مکن

چـنين بر شده نامـت اندر جـهان

بدين بازگشـتـن مـگردان نـهان

و ديگر کـه تـنـگ اندرآمد سـپاه

مـکـن تيره بر خيره اين تاج و گاه

بـه رستـم بر اين داستانها بخواند

تهمـتـن چو بشـنيد خيره بماند

بدو گـفـت اگر بيم دارد دلـم

نـخواهـم کـه باشد ز تن بگسلم

ازين ننـگ برگشـت و آمد بـه راه

گرازان و پويان بـه نزديک شاه

چو در شد ز در شاه بر پاي خاسـت

بـسي پوزش اندر گذشته بخواست

کـه تندي مرا گوهرست و سرشت

چـنان زيست بايد که يزدان بکشت

وزين ناسـگاليده بدخواه نو

دلـم گـشـت باريک چون ماه نو

بدين چاره جستـن ترا خواسـتـم

چو دير آمدي تـندي آراسـتـم

چو آزرده گشـتي تو اي پيلـتـن

پـشيمان شدم خاکـم اندر دهـن

بدو گفت رستم که گيهان تراسـت

همـه کـهـترانيم و فرمان تراست

کـنون آمدم تا چـه فرمان دهي

روانـت ز دانـش مـبادا تـهي

بدو گـفـت کاووس کامروز بزم

گزينيم و فردا بـسازيم رزم

بياراسـت رامشـگـهي شاهوار

شد ايوان بـه کردار باغ بـهار

ز آواز ابريشـم و بانـگ ناي

سمـن عارضان پيش خسرو به پاي

هـمي باده خوردند تا نيم شـب

ز خـنياگران برگـشاده دولـب